یکی از محصولاتی که از چوب تهیه می‌شود نئوپان و تخته فشرده است. احتمالا اسم آنها را در دروس دوران راهنمایی دیده باشید اما الان فراموش کرده‌اید که نئوپان و تخته فشرده چه نوع سازه‌ای بوده است. در این مقاله سعی داریم شما را با این تخته‌ها و طریقه ساخت آنها بیشتر آشنا کنیم.
نئوپان یا تخته فشرده چیست؟
نئوپان از ذرات چوب و ضایعات آن که دیگر قابل استفاده نیستند، درست می‌شود. برای ساخت این تخته‌ها، از ترکیب خرده چوب‌ها و چسب چوب استفاده و با نسبت‌های استاندارد، تختههای نئوپان را تولید می‌کنیم.
مراحل ساخت نئوپان
- اولین قدم تهیه و جمع‌آوری خرده چوب می‌باشد که میتوان از نجاری‌ها و جاهایی که درختان را به صورت قانونی برای تهیه چوب قطع می‌کنند(FSC)، تهیه کرد.
- قدم بعدی رعایت نسبت چسب و خرده چوب‌هاست.
- مرحله آخر ساخت نئوپان یا تخته فشرده، فشردن مخلوط چسب و خرده‌های چوب است.
تختههای نئوپان به دلیل استفاده از ضایعات چوب و مواد ارزان قیمت، هزینه تمام شده کمتری دارد. اما از معایب آن این است که نمی‌تواند سنگینی و فشار زیادی را تحمل کند و در مقایسه با تختههای دیگر سبک‌تر است. نئوپان را برای مصارف خاصی می‌سازند و با محیط زیست سازگار نیستند. این تخته‌ها در مناطقی که رطوبت دارد دوام نمی‌آورند و به سرعت باد کرده و از هم می‌پاشند. برای مشاهده لیست محصولات رویال‌راش که سازگار با محیط‌زیست هستند و از استاندارد FSC تبعیت می‌کنند اینجا کلیک کنید.
روشهای غلتکزنی برای ساخت نئوپان یا تخته فشرده
۱. تختههای حاصل از پرس تخت یا پرس صفحهای
یکی از روش‌ها، ساختن تختههای حاصل از پرس تخت یا پرس صفحهای است. در این مرحله ما باید ابتدا رویه اول را قرار دهیم و بعد از ریختن خرده چوب‌ها به صورت عمودی، رویه دوم را به آن اضافه کنیم. با استفاده از فشار عمودی که توسط غلتک وارد می‌کنیم، می‌توانیم خرده چوب‌ها را به هم بچسبانیم و نئوپان را بسازیم.
۲. تختههای ساخته شده با پرس غلتکی (پرس بیانتها)
از روش پرس غلتکی زمانی استفاده می‌کنیم که بخواهیم تخته‌هایی با ضخامت کم بسازیم. غلتک‌های پرس را در این روش به حرکت در می‌آوریم و با استفاده از فشار‌هایی که وارد می‌کنند، می‌توانیم کیک خورد شده چوب را از بین آنها عبور دهیم و نئوپان یا تخته فشرده را به وجود آورد. بهتر است برای ساخت سازه‌های چوبی و قبل از رفتن به نجاری با انواع تخته‌ها آشنا شوید.
۳. فشرده شدن با قالب
برای ساخت نئوپان یا تخته فشرده با این روش می‌توانیم ترکیب خرده چوب و چسب چوب را داخل قالب بریزیم و آن را در حرارت و فشار قرار دهیم تا تخته مورد نظر ساخته شود. یکی از رویه‌هایی که می‌تواند برای ساخت و زیبایی این نوع از تخته‌ها استفاده شود، روکش‌های ملامینه است و در بازار به نام روشهای لترون شناخته می‌شوند.
کاربرد نئوپان
از تختههای فشرده یا نئوپان را تنها در شرایط آب و هوایی خشک (و نه مرطوب) استفاده می‌کنیم. مثلا در ساخت شلف یا قفسه‌هایی که وسایل سنگینی را نمیخواهیم روی آن قرار دهیم.
برای مشاهده ایده‌های ساخت وسایل با نئوپان به آپارات ما مراجعه کنید.